Kunawa mikono, Kinga imara dhidi ya magonjwa ya tumbo na kuhara

Sababu kuu za vifo vya watoto
Shirika la afya (WHO) duniani linakadiria kwamba magonjwa ya kuhara na maambukizi ya mfumo wa upumuaji yanahusika kwa theruthi mbili ya vifo vya watoto (tazama kielelezo no 1). Shirika la umoja wa Mataifa la kuhudumia watoto UNICEF linakadiria kwamba ugonjwa wa kuhara peke yake huua mtoto mmoja kila baada ya sekunde30. Vifo ving vya watoto hutokea kw a watu maskini Zaidi katika nchi zeneye kipato cha kati au chini. Kwamaana hiyo Tanzania ni moja wapo kati ya nchi amabazo hupoteza watoto 2880 kwa siku na watoto 1,051,200 kwa mwaka, hii ni idadi kubwa kwa taifa.
Tanzania ni moja wapo kati ya nchi amabazo hupoteza watoto 2880 kwa siku na watoto 1,051,200 kwa mwaka, hii ni idadi kubwa kwa taifa.

                                      



                                       Kielelezo no.1  Chanzo: Shirika la Afya Duniani 2001

TUNAWEZA KUZUIA UGONJWA WA KUHARA?
Najua utakuwa umeshtushwa kwa kiasi kikubwa jinsi ugonjwa wa kuhara unavyolitafuna taifa letu. Swali ni je tunaweza kuzuia ugonjwa wa kuhara?
Jibu ni Ndio. Ugonjwa wa kuhara unazuilika na kuepukika kwa kiasi kikubwa sana. Lakini kabla hatujaangalia ni namna gani tunaweza kuepuka ugonjwa wa kuhara ni lazima kwanza tuangalie ugonjwa huu unasababishwa na nini?
Vinyesi vya binadamu ni chanzo kikuu cha vijidudu visababishavyo magonjwa ya kuhara. Vilevile ni vyanzo vya maambukizi ya shingela, homa ya matumbo, kipindupindu, pamoja na maambukizi mengine yote ya magonjwa ya tumbo na baadhi ya maambukizi ya mfumo wa upumuaji.
Inaaminika kwamba gramu moja ya kinyesi inaweza kuwa na viruisi milioni 10 na bakteria milioni 1. Vijidudu husafirishwa kutoka kwa mtu mmoja kwenda kwa mwingine kama ilivyooneshwa katika kielelezo no. 2 hapo chini pia magonjwa ya kuhara na tumbo yanasambazwa kwa kiasi kikubwa na nzi, hivo watu hushauriwa kuweka mazingira salama ya vyoo, sehemu ya kupikia chakula na kufunika vyakula ili kuzuia inzi kuyafikia maeneo hayo.


                                             Kielelezo no. 2. Chanzo. Hesperian Health Guide

Najua ulikuwa na shauku kubwa ya kujua ni namna gani unaweza kujilinda mwenyewe, familia yako na jamii kwa ujumla juu ya magonjwa ya kuhara. Hizi hapa ni njia muhimu za kuepuka na kuzuia magonjwa ya kuhara:
1.      Kunawa mikono vizuri baada ya:
*      Kabla ya Kula
*      Kuwashika wanyama kama mbwa, paka, mbuzi, ngombe, nguruwe, kuku n.k
*      Kutoka chooni
2.      Kuosha matunda kabla ya kula
3.      Kuepuka kula vyakula vilivyo chacha au ambavyo havijapashwa
4.      Kuepuka kunywa maji ambayo hayajatibiwa au kuchemshwa.
5.      Kufunika vyakula vizuri baada ya kupikwa.
Utafiti wa hivi karibuni (Curtis na Cairncross, 2003) unaonesha kunawa mikono vizuri kwa sabuni baada ya kugusa kinyesi (baada ya haja kubwa na baada ya kuzoa kinyesi cha motto) kunaweza kupunguza maambukizo ya ugonjwa wa kuhara kwa asilimia 41-47.
Hivyo sabuni inaondoa kila aina ya uchafu na kuua vijidudu viliyo katika mikono.
Natumaini utakuwa umejifunza na utaifundisha jamii juu ya ugojwa wa kuhara, unaweza kushea na wengine katika mitandao ya kijamii. Kwa kufanya hivyo utakuwa umeisaidia Tanzania.




Comments

Post a Comment

Popular posts from this blog

Nchi 10 zenye mazingira safi duniani.

Image
Mazingira machafu ni miongoni mwa changamoto zinazokabili nchi nyingi duniani ambapo ongezeko la watu,sehemu za biashara na kukua kwa miji zimetajwa kama sababu kubwa inayochangia mazingira machafu hasa sehemu za mijini. April 24 2017 nimekutana na hii list ya nchi 10 zinazotajwa kuwa na mazingira masafi licha ya kuwa na idadi kubwa ya watu, list hii ni kwa mujibu wa Environmental Performance Index . Hii ni changamoto kwako ewe Mtanzania, yafanye maeneo unashoishi kuwa safi na epuka kutupa takataka hovyo: Switzerland   Switzerland ni miongoni mwa nchi zenye mazingira masafi duniani ambapo wameweza kupambana na mazingira machafu kwa zaidi ya asilimia 87.67 ,kwa mujibu wa Environmental Performance Index Switzerland ni miongoni mwa nchi zenye hewa safi. 2.  Luxembourg Environmental Performance imeipa Luxembourg asilimia 83.29  na kuifanya kuwa nchi ya pili kwa mwaka 2017 kuwa na mazingira masafi duniani. 3. Australia Australia imeshika namba tatu kwa nchi zenye mazing
Read more

Magonjwa yanayoongoza kusababisha vifo Tanzania

Nuzulack Dausen September 13, 2017 MWANANCHI: Mwanza/Dar. Magonjwa ya malaria, maradhi yanayoathiri mfumo wa kupumua, Ukimwi, upungufu wa damu na magonjwa ya moyo ni miongoni mwa magonjwa yaliyochangia kwa kiwango kikubwa kuchukua uhai wa Watanzania 247,976 kwa miaka 10 iliyopita katika hospitali mbalimbali hapa nchini, utafiti waonyesha. Katika ufunguzi wa warsha kuhusu sababu za vifo katika hospitali nchini iliyofanyika jijini Mwanza juzi, Mtafiti Mkuu Kiongozi wa Taasisi ya Taifa ya Utafiti wa Magonjwa ya Binadamu (NIMR), Dk Leonard Mboera alisema lengo la utafiti huo ni kutambua ongezeko la maradhi yanayoathiri jamii. Dk Mboera alisema vifo hivyo vilitolewa taarifa kwa kipindi cha miaka 10 kati ya 2006 na 2015, huku vifo vingi vikiathiri wanaume kuliko wanawake. Alisema katika kundi la watoto chini ya miaka mitano vilichangia asilimia 20 ya vifo vyote. Utafiti Mtafiti Mkuu wa Taasisi ya Taifa ya Utafiti wa Magonjwa ya Binadamu (NIMR), Dk Mercy Chiduo akimuonyesha Mganga
Read more

Maji na usafi wa Mazingira

Image
Matatizo mengi yanayotufanya tuugue yanaweza kuzuilika. Baadhi ya njia za kuzuia magonjwa huhitaji muda, juhudi na fedha zaidi mwanzoni, lakini hunusuru muda na fedha baadae kwa kutuepeusha na magonjwa. Sura hii inaelezea jinsi ya kuzuia kuharisha na magonjwa mengine yanayosababishwa na vijidudu vilivyomo kwenye kinyesi cha binadamu na wanyama. Matatizo mengi yanayoathiri tumbo na matumbo yanaweza kuepukwa kwa kunawa mikono, kuzingatia usafi katika kuandaa na kuhifadhi chakula, kutumia vyoo kwa usahihi, na kunywa maji safi na salama.  Ili kujifunza jinsi ya kuzuia:  utapiamlo, kisukari, ugonjwa wa moyo, na matatizo mengine yanayosababishwa na lishe duni, angalia Lishe bora hutengeneza afya bora. nimonia au kichomi,kifua kikuu, na matatizo mengine ya kupumua angalia Matatizo katika kupumua na kikohozi (kinaandaliwa).  matatizo ya kiafya yanayosababishwa na utupaji hovyo wa taka za kawaida na taka zingine, angalia Taka za kawaida, taka za hospitalini na uchafuzi wa mazingira (ki
Read more